Stresi çoğu zaman bizi zorlayan olumsuz durumlarla eşleştirmiş olsak da uzmanlar stresin hayatın bir parçası ve aynı zamanda doğal bir insan tepkisi olduğunu belirtiyor. Peki stresi hayatımızın her alanında neden yaşıyoruz, faydası ya da zararları hayatımızı nasıl etkiliyor? Klinik Psikolog Gamze Şekerci Kuka uzun süreli stresin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediğini belirtiyor.
Stres hayatımızın her noktasında karşımıza çıkıyor. Bazen bir iş değişikliğinde bazen yaşadığımız bir hastalıkta ya da topluluk önünde yapılan bir sunumda… Zaman zaman yaşadığımız stresin bizim için koruyucu bir etkisi olabiliyor. Örneğin tehlike altında hissettiğimizde o tehlikeden uzaklaşmamıza ya da zorlayıcı bir durumun içinden çıkabilmemize olanak sağlasa da yoğun düzeyde yaşanan stres hem psikolojik hem de fiziksel olarak bazı belirtilere neden olabiliyor. Bloom Psikoloji’den Klinik Psikolog Gamze Şekerci Kuka, yoğun stres anında yaşanan belirtilerden olan kaygının, gerginliğin, huzursuzluğun veya korkunun yanı sıra fiziksel belirti olarak kendini gösteren ellerde terlemenin, kalp atışında hızlanmanın ve sürekli yorgunluk hissinin oldukça normal olduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Yaşanan stresin düzeyi arttıkça bu belirtiler de artar, bu duygularla birlikte kimi zaman unutkanlıklar ya da başarısızlık düşünceleri ile birlikte kişinin kendine dair olumsuz değerlendirmelerinin ve eleştirilerinin de arttığını görebiliriz. Bu yoğun stres kişinin yaşam kalitesini etkileyebilir ve işlevselliğini bozabilir. Bu durumda stresin yönetilebilir ve azaltılabilir bir durum olduğunu unutmamak gerekir.”
“Stresin Kaynağını Anlayabilirsiniz”
Bazen rutin hayatımızdan uzaklaştığımızda, örneğin tatile gittiğimizde hem psikolojik sağlığımızda hem de fiziksel sağlığımızda bazı değişiklikler gözlemleriz. Bu değişiklikleri rutin dışına çıktığımızda beklentilerimizin değişmesiyle açıklayan Klinik Psikolog Gamze Şekerci Kuka: “Rutinden çıktığımızda beklentilerimiz değişebiliyor. Örneğin stres yaratan ortamdan uzaklaştığımızda kısa süreli rahatlama, genel sorumluluklardan uzaklaşma hissini sıklıkla yaşıyoruz. Ancak koşullar değişince yaşadığımız stres hemen azalmayabilir. Bu da yaşadığımız durumdan daha çok bizim o duruma nasıl bir anlam yüklediğimizle şekillenir. Tam da bu sebeple dış koşullar değişmese de stresin kaynağını anlayabilmek ve stresin etkilerini azaltabilmek mümkün. Rutin hayatımıza döndüğümüzde taşıyabileceğimizden fazla yük aldığımızı fark edebiliriz. Bu nedenle kendimize neleri yapabileceğimizi sorabilir ya da neleri yapmakta zorlandığımız üzerine düşünebiliriz” diyor.
Stresi Azaltmaya Yönelik Tavsiyeler
Günlük hayatımızı daha işlevsel ve sağlıklı bir şekilde yaşamak için stresi azaltmaya yönelik tavsiyeler veren Klinik Psikolog Gamze Şekerci Kuka, tavsiyelerini şöyle sıralıyor:
1. Zorlandığınızı düşündüğünüz zamanlarda duygularınızı sizi anlayacağını düşündüğünüz biriyle paylaşmaya çalışın. İfade edilemeyen duygular daha çok zorlanmaya sebep olabilir.
2. Düşünme şeklinizi fark edin. Olaylara eleştirel veya yargılayıcı bir şekilde yaklaşıyorsanız bu hem kendinizle hem de başkalarıyla ilişkinizi etkiler ve stresinizi arttırabilir.
3. Stresli bir olayla karşılaştığınızda, bunu tek başınıza çözüp çözemeyeceğiniz hakkında düşünün. Sınırlarınızın farkında olmaktan ve yardım istemekten çekinmeyin.
- Sağlığınıza dikkat etmeye çalışın. İyi beslenme, iyi uyku bununla birlikte fiziksel aktivite stresi önleme ve azaltmada oldukça etkilidir.
- Tüm bunlara rağmen yine de çaresiz hissediyorsanız profesyonel destek almaktan çekinmeyin.